İlköğretim Öğrencisi Disiplin Cezası Alır mı?

İlköğretim öğrencisi disiplin cezası alır mı sorusu son dönemde, sosyal medyanın etkisiyle öğrencilerin davranışlarında değişiklikle gündeme gelmektedir. Özellikle sınıf içi kurallar ve düzen konusunda dikkat dağınıklığı yaşayan öğrencilerin, derslerde öğretmenlerine ve arkadaşlarına karşı saygısızca davranışlar sergilediği görülmektedir. Bu durum eğitimciler açısından ciddi bir sorun haline gelirken, sınıf ortamında kontrolü sağlamak da zorlaşmaktadır. Özellikle arkadaşlarına zarar veren ve sınıf düzenini bozan davranışların arttığı gözlemlenmekte; bu durumun öğretmenlerin ders işleyişini ve sınıfın genel huzurunu olumsuz etkilediği ortadadır.

İlköğretim Öğrencisine Disiplin Cezası

Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken önemli bir detay bulunmaktadır: Disiplin cezalarının hangi öğrenci gruplarına uygulanabileceği konusunda belirli düzenlemeler mevcuttur. Türkiye’de eğitim sistemi ilkokul, ortaokul ve okul öncesi olmak üzere üç ana düzeye ayrılmaktadır. İlköğretim öğrencisi disiplin uygulamaları, bu üç aşamanın yalnızca bir kısmını kapsar. İlkokul ve okul öncesi eğitim düzeyinde bulunan öğrenciler için hiçbir disiplin cezası uygulanmamaktadır. Bunun anlamı, ilkokul ve okul öncesi dönemindeki öğrencilerin davranışları nedeniyle resmi bir ceza almalarının mümkün olmamasıdır. Bu kural, öğrencilerin yaş ve gelişim seviyeleri dikkate alınarak oluşturulmuştur.

Disiplin cezası yalnızca ortaokul düzeyindeki öğrenciler için geçerlidir. Ortaokul seviyesindeki öğrenciler, ilköğretim kurumları yönetmeliğinin 55. maddesi kapsamında çeşitli disiplin yaptırımlarıyla karşılaşabilirler. İlköğretim öğrencisi disiplin düzenlemelerine göre ortaokul öğrencilerine, davranışlarına göre uyarı, kınama ya da okul değişikliği cezaları verilebilir. Bu yaptırımlar, öğrencilerin sorumluluklarını hatırlamaları ve okul kurallarına uygun davranmaları amacıyla uygulanır. Uyarı ve kınama cezası, öğrenciyi sözlü ya da yazılı olarak dikkatli olmaya davet ederken; okul değişikliği yaptırımı, daha ciddi ve tekrarlanan olumsuz davranışlarda devreye girer. Böyle bir durumda, öğrencinin başka bir okula nakledilmesi söz konusu olabilir.

İlköğretim Öğrencisi Disiplin Cezası Almamalı

Ayrıca kınama veya okul değişikliği gibi cezalar alan öğrencilerin, başarı belgeleri olan takdir ve teşekkür belgesi almaları mümkün değildir. Bu tür belgeler, öğrencilerin davranış ve başarı kriterleri doğrultusunda verildiği için disiplin cezası alan öğrenciler bu fırsatlardan mahrum bırakılır. Bu uygulama ilköğretim öğrencisi disiplin sürecinin, öğrenciyi okula ve kurallara karşı daha sorumlu hale getirme amacını taşır. Öğrencilerin kurallara uygun şekilde hareket etmeleri sağlanmaya çalışılırken, aynı zamanda disiplin sürecinin eğitici ve caydırıcı bir nitelik taşıması hedeflenir.

Bu kapsamda ortaokul öğrencilerine uygulanabilen disiplin cezalarının, öğrencilerin gelecekteki eğitim hayatlarına olumlu yönde katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Ancak küçük yaş grubundaki, yani ilkokul ve okul öncesi öğrencilerine yönelik herhangi bir disiplin cezası verilmemesi, onların gelişimsel ve psikolojik özelliklerinin dikkate alınmasından kaynaklanır. Bu yaş grubundaki öğrencilerin davranışları daha çok rehberlik ve danışmanlık süreçleriyle yönlendirilmeye çalışılmaktadır.